Crisis? Welke crisis? (Begin 2009)

Posted on 28/3/2009 at lexcoaster.blog2blog.nl

We hebben het ongetwijfeld gehoord in de media. Er is een crisis gaande, en als we het allemaal moeten geloven dan is het de ergste crisis sinds de jaren '30. We zullen het allemaal heel moeilijk gaan krijgen: een economische recessie is op komst! Ik zeg: welke recessie?

(Let wel: hier schrijft iemand met niet al te veel kennis op het gebied van cijfertjes en economie, maar een 'gewone consument'. Een gewone eerstejaars MBO'er om nog specifieker te zijn.)

Het begon allemaal zo'n driekwart jaar geleden met de bankenmarkt in Amerika. Dat was een financiële luchtbel en die bel knapte. Vervolgens had dat op de een of andere 'marktwendige manier' (nieuwe term!) effect op de banken in Europa and thus the rest of the globe. Die banken zouden dan minder gaan lenen aan de consument met als gevolg dat 'op de een of andere fiets' wij als consument minder zouden gaan uitgeven (en dus investeren in de economie) met als gevolg dat díe op zijn beurt zou gaan instorten. Ofzoiets.

Regeringen gingen wereldwijd aan de slag om de banken dus te redden. In Amerika werden er bovennatuurlijke kapitalen in de banken geïnvesteerd door de regering (alsof Amerika's staatsschuld nog niet groot genoeg was door 'the riots in Iraq') en ook hier op continent Eurazië deed men ongeveer hetzelfde. Bos liet hier zien een PvdA'er in hart en nieren te wezen en deed een goede job als ik de economen mag geloven. Veel banken waren grotendeels gered. Een PvdA'er als Minister van Financiën ten tijde van malaise. Hoezee!

Maar doordat de problemen bij de banken ultravaak in het nieuws kwamen én de economen in de media aan het doemdenken waren, sloeg de shit door naar de wereldeconomie. Hoezuh...! Huh? Ja, en daar is nou mijn punt. Het is ons aangepraat.

We werden allemaal [allemaal? Insert korrel zout] bang dat we door de crisis zouden worden getroffen en dus stelden we uitgaven uit: "Ik wacht nog wel even met die nieuwe auto, dat nieuwe huis of het opknappen van de tuin. Dadelijk is er immers een crisis en als mijn koopkracht achteruit gaat wil ik nog wel een spaarpotje overhouden." Zie hier een logische beredenering van Jan met de Pet, nadat hij één of andere Jan met een Grijze Kop bij Saai en Pitteman (Vara) op tv heeft zien uitleggen dat er financiële shit aan zit te komen. "Ik wil nog wel aan brood kunnen komen als ik door de recessie m'n baan kwijt ben." Volkomen logische beredenering als je als Jan met de Pet met je buurman Jan Modaal praat over wat Jan met een Grijze Kop gister op tv zei. Hij zit daar niet voor Jan met de Korte Achternaam immers. Maar het feit dat de gewone man, oftewel de gewone consument met een gemiddeld inkomen, constant dingen over een economische crisis hoort zorgt er juíst voor dat die crisis er komt.

Jan met de Pet heeft samen met alle andere gewone consumenten er namelijk voor gekozen te besparen op zijn uitgaven om die crisis door te komen. Maar door minder uit te geven lopen veel bedrijven inkomsten mis en wordt er dus weinig geld in de economie gestoken. Met als gevolg dat op den duur bedrijven failliet kunnen gaan, of om bankruptcy te voorkomen personeel gaat onslaan. En dat heeft als gevolg dat er nog meer Jannen met hun Petten op straat komen te staan, zonder inkomen. En zonder inkomen geen geld voor uitgaven. Zonder uitgaven geen inkomsten. Etcetera. Dat heet een 'vicieuze cirkel'. En als die crisis er dan uiteindelijk is blijken al die economen, de Jannen met de Grijze Koppen, hun gelijk te krijgen. En dat terwijl er eerst niks aan de hand was. We noemen dit 'A self fulfilling prophecy'. En daar zitten we dan lekker mee. Maar het is nog niet zover! We zijn nu pas in de 2e fase van de prille beginstadia (de 1e waren de bankproblemen) en nu zitten we er hier in Nederland nog niet met onze nek in. We kunnen het tij nog keren voordat dat moeilijker wordt. Omhoog met die beurskoersen voordat ze kelderen naar wéér een nieuw dieptepunt.

De regering kwam laatst met een actieplan om de crisis te lijf te gaan. O.a. eerst investeren, dán bezuinigen. AOW wellicht omhoog naar 67, maar niet als de nieuwe 'politieke partij' FNV in oktober (!) komt met een hopelijk beter idee. En in de tweede kamer zaten ze weer es inhoudelijk te jongehoeren over dat plan (Investeren oké, maar waarom dan niet in Groene en Milieuvriendelijke dingen? Waarom merkt Jan met de Pet het meest van de crisis en niet die rijke bankdirecteuren met hun 'bonussen' die dit alles op hun geweten hebben? En waarom nou juist gaan bezuinigen in het verkiezingsjaar 2011?) en eer dat we eruit zijn is de crisis weer in volle gang. Hulde voor dit daadkrachtloze kabinet...

Sterker nog, 'hulde' aan de hele Nederlandse politiek, want geen enkele partij (naar mijn weten altans) komt met een idee wat een aantal (al dan niet hoger opgeleide) Jannen met Petten allang hebben: stimuleer de consument met het uitgeven, oftewel het investeren in de economie. Nu hebben relatief gezien nog niet veel mensen hun baan verloren (niet hier in Nederland altans) en veel hebben dus nog een inkomen. Daarnaast zijn in veel branches de prijzen van producten verlaagt, en waar de prijzen zijn gestegen gaan ze vanzelf omlaag als de economie weer opgang komt. Nú is dus je kans als consument om die nieuwe auto te kopen. Nú moet Jan met de Pet zijn tuin opknappen. Dit is een uitgelezen kans hiervoor en dit soort investeringen hebben we nodig om de economie draaiende te houden. We pompen zelf geld in de economie (nu we het nog kunnen) in plaats van de regering; kan die weer nuttige dingen doen.